Writers of South Africa and Suriname crossing the lines of continents. Our words connected on the Table Mountain of Cape Town, South Africa. A warm, intensive and energetic exchange only seperated because of different continents. Words we had to share, explore together. A natural outcome of our friendship, connected in words and language. Table Mountain Connection, the beginning of more to come between writer friends. An idea of Willem Fransman, Karin Lachmising, Elias Nel and Marieke Visser.
In verband met het veertig-jarig bestaan van de Uitgeverij In de Knipscheer kregen Franc Knipscheer en zijn vrouw Anja een reis naar Suriname cadeau. Naar het land waar zij nog nooit geweest waren, maar waar zo veel van de woorden die dankzij Uitgeverij In de Knipscheer gepubliceerd zijn hun oorsprong vinden.
Karin & Marieke besloten hun een avond aan te bieden, in samenwerking met Ismene Krishnadath, om Franc en Anja op die manier kennis te laten maken met de bron van de inspiratie van de Surinaamse woordkunstenaars.
Marieke Visser & Karin Lachmising / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Het is een prachtige avond geworden. Met voedsel voor de geest en voedsel voor de maag! Iedereen die er was droeg iets bij op zijn of haar manier. Van miniroomhoorntjes tot veggie-pom-wrap-rolls, van viado tot zelfgemaakte markusa-ananas-sap. Van voordracht tot overpeinzing, van theatraal geschater tot baithak gana ...
Dat alles in het huis van Marieke Visser & Michael Hermelijn & hun kinderen Jeenah & Djamey, die samen met Karin & Jyoti Lachmising voor de ontvangst zorgden.
We made it happen, all of us!
+++
De avond maakte veel los. Er volgt nog een blogpost met reacties. Wil je nog tekst of beeld met ons delen? Laat het weten: marieke_visser@hotmail.com.
+++
De meeste foto's zijn gemaakt door Jonathan Tjien Fooh, waarvoor dank! Ook is er beeldmateriaal van Romeo Haas & Marieke Visser. Wie nog meer beeld heeft mag contact maken met Marieke Visser!
+++
Franc Knipscheer, Ismene Krishnadath, Anja Knipscheer & Karin Lachmising. We komen al in de stemming met een smakelijke pinda supu / FOTO Marieke Visser, 2018
Sombra opent de avond. Links: Sharda Ganga & Karin Lachmising, rechts: Roline Brahim / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Sombra / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Karin Lachmising bedankt Sombra / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Kurt Nahar, Chandra van Binnendijk & Rielle Mardjo / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Tessa Leuwsha, Christine Samsom, Tolin Alexander & Kees Broere / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Deba & friends / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Deba & friends / FOTO Marieke Visser, 2018
Deba & friends / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Deba & friends / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Deba & friends / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
De avond wordt geopend door Deba & friends met baithak gana-muziek. Marieke Visser & Sharda Ganga kijken toe / FOTO Romeo Haas, 2018
Het eerste nummer krijgt van voorzanger/bandleider Ravinash Ghoerai een kleine toelichting na het warm applaus. Het lied gaat over dat alle aanwezigen in feite leugenaars zijn. Dat zorgt voor grote hilariteit en laat ook even denken: waar klappen we eigenlijk voor? Hoe belangrijk is het dat je verstaat en begrijpt wat er gezongen wordt? Het tweede lied gaat over oma die dal kookt. Hmmm ... gaat het dan ook echt over oma die een lekker Hindostaans gerecht bereidt?
Deba & friends kunnen niet meer stuk, en de combinatie baithak gana en unplugged blijkt ook een gouden greep.
Later zingen ze nog twee nummers: Schatjelief dat overgaat in We gaan nog niet naar huis. Zo kunnen we alles verstaan, en nog harder klappen!
Ze eindigen met een absoluut hoogtepunt. De populaire kawina-hit Kokolampu, maar dan een Hindostaanse variant daarop. Ge-wel-dig!
Hilli Arduin draagt voor uit haar nieuwe boekje. Dennis Brahim luistert aandachtig / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Hilli Arduin draagt voor uit haar nieuwe boekje. Dennis Brahim luistert aandachtig / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Hilli Arduin draagt voor uit haar nieuwe boekje / FOTO Romeo Haas, 2018
Alida Neslo, met links Audrey Liauw & rechts Ismene Krishnadath / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Alida Neslo / FOTO Romeo Haas, 2018
Alida Neslo. Claudett de Bruin, Audrey Liauw & Ismene Krishnadath luisteren FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Alida Neslo geeft Anja & Franc een kleine kalebas met bier / FOTO Romeo Haas, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Marieke Visser draagt een tekst voor 'Waar onze verhalen vandaan komen ...' / FOTO Romeo Haas, 2018
Kees Broere draagt een gedicht van Ini Statia voor, 'Oversteken' / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Kees Broere draagt een gedicht van Ini Statia voor, 'Oversteken' / FOTO Romeo Haas, 2018
Oversteken voor Suriname
Door zachte winden gestreeld
stapten we de boot, het water in,
over de schommelende rivier
landden we aan de overkant,
waar oude en nieuwe verhalen
ons verlangend opwachtten.
We spraken en luisterden in andere talen,
onbekende klanken uit verre gedichten
daalden voorgoed de stilte in;
de eeuwige wijsheid was aanschouwd.
En zo legde het universum
tastbare verbanden in twinkelende ogen
en schuddende, zwaaiende handen,
omhelzingen en zingende kinderen
deden het zand onder onze voeten
knisperend opleven.
En zo straalden de schittering van het licht,
versmolten nieuwe herinneringen
en de warmte van onze lichamen
blijvend onze aanwezigheid uit.
Karin Lachmising draagt een gedicht voor van Rose-Marie Maître die die avond verhinderd is / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Het bed; een heiligdom
Het bed;
Een heiligdom
Kussens
Als spijlen van hoop
Dekens om je beschermend toe te dekken
En het beddenlaken om warmte te houden
Met of zonder armen, borsten of een buik om je toe te rusten
Het bed;
Een heiligdom
Waar monsters je niet kunnen vinden
En wolfengeblaat je niet kunnen deren
Soms
heiligdom geschonden
Monster ingetreden
Wolven verraderlijk mekkerend je tot in je diepste tergen
Toch
Het bed; een heiligdom
Waar jouw armen je terug kunnen vinden
Je tranen de slaap kunnen herwinnen
Een heiligdom met toegang tot de bodem van je ziel (Rose-Marie Maître, mei 2018)
Jonathan Tjien Fooh draagt voor / FOTO Marieke Visser, 2018
Ori Plet spreekt / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Purcy Tjin & Sharda Ganga brengen een dialoog / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Purcy Tjin & Sharda Ganga brengen een dialoog. Romeo Haas, Dennis Brahim & Sombra luisteren / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Genieten! Chandra van Binnendijk & Ruth San A Jong / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Purcy Tjin & Sharda Ganga brengen een dialoog / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Purcy Tjin & Sharda Ganga brengen een dialoog / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Tolin Alexander wil een boot!/ FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Tolin Alexander/ FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Tolin Alexander wil een boot!/ FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Karin Lachmising draagt voor uit haar theatertekst over de componist Helstone / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Karin Lachmising draagt voor uit haar theatertekst over de componist Helstone / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Marieke Visser biedt Franc Knipscheer een geschenk aan van Kurt Nahar / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Marieke Visser biedt Franc Knipscheer een geschenk aan van Kurt Nahar, en een boek over het Wakaman-kunstproject uit 2009, waaraan zowel Kurt Nahar als Ori Plet deelnamen / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Marieke Visser biedt Franc Knipscheer een geschenk aan van Kurt Nahar, en een boek over het Wakaman-kunstproject uit 2009, waaraan zowel Kurt Nahar als Ori Plet deelnamen / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Franc Knipscheer over hoe hij de avond heeft ervaren. Karin Lachmising, Dennis Brahim & Sombra luisteren / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Franc Knipscheer over hoe hij de avond heeft ervaren. Karin Lachmising, Dennis Brahim & Sombra luisteren / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Franc Knipscheer over hoe hij de avond heeft ervaren / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
In zijn dankwoord vertelt Franc Knipscheer over hoe hij de avond heeft ervaren. In het leven, aldus Franc, ervaren wij slechts af en toe een moment van intens geluk. Die schaarse momenten zijn bovendien vluchtig. De avond in Boxel voelde voor Franc als een ongekend langdurige aaneenschakeling van geluksmomenten. Een ontroerende en treffende observatie.
Franc Knipscheer bedankt Karin Lachmising / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Franc Knipscheer bedankt Marieke Visser / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Sombra heeft het laatste woord / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Martha Tjoeny op de woorden-stoel van Ravi Rajcoomar / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
Karin Lachmising, Robbi Lachmising & Joyati Ray - famiri / FOTO Jonathan Tjien Fooh, 2018
+++
Zo begon deze blog post: "Bijna acht jaar na de eerste Unplugged, Wan Tru Puwema Unplugged, hebben wij, Karin Lachmising & Marieke Visser, ons 'make it happen'-experiment herhaald. Met veel plezier, veel liefde en veel succes."
Het staat er zo 'gewoon', een paar zinnetjes, een hand vol woorden. Zoals altijd kunnen zelfs de woorden waar wij zo van houden niet uitdrukken wat we voelen.
Vorige keer, in 2010, heeft Roberto Tjon A Meeuw speciaal voor dat moment een prachtige fatubangi gebouwd. Op het juiste moment spoelde een halve boomstam aan, en op de dag zelf stond de fatubangi te pronken in de zon. De ergste regenbui ooit maakte dat de bank ongebruikt bleef voor die dag.
Nu, terwijl we, ruim voor de dag aanbrak, met de voorbereidingen voor Unplugged II begonnen, stortte de fatubangi ineen. Zomaarzo.
Cycles.
Toch is de fatubangi onlosmakelijk verbonden met Unplugged I & II. voor mij symboliseert de fatubangi de cirkel die het leven is, of meer nog, de spiraal. Steeds opnieuw komen we in een andere fase die zonder de voorgaande niet bestaan had.
En zo staat de fatubangi waarop geen Unplugged-deelnemer ooit zat ook voor de mensen die er niet zijn, maar die er wel zijn. En de mensen die er niet waren, maar er wel waren.
Verbinding.
Mi de.
Yu de.
Wi de.
Na so a de.
+++
Enkele jaren geleden zei Kirby van der Merwe tegen Karin Lachmising: "We moeten onze eigen verhalen vertellen." Sinds hij dit zei, zijn deze woorden een rode draad voor ons. Ook op deze Unpugged II-avond, waarop wij allen hebben getracht Franc & Anja Knipscheer te laten kennismaken met "waar onze verhalen vandaan komen".
+++
Het schrijversfestival Wan Tru Puwema, in Suriname, in 2010, borduurde voort op de Writers' Exchange Diversity is Power. Een aantal Surinaamse schrijvers reisde in oktober 2008 naar Zuid-Afrika en nam deel aan een unieke literaire uitwisseling. Daarvan zijn twee video's op YouTube gezet.
“A true poem is something to be afraid of”. This is how the line of a Surinamese poem by Trefossa (pen name of Henri Frans de Ziel, 1916-1975) could be translated: “Wan tru puwema na wan skreki sani”. The title of this poem is used as the title of a literary event in Suriname: Wan Tru Puwema . The event will be held from November 1 to 5, 2010. There will be a rich representation of writers from Suriname as well as writers from Aruba, Belgium, Curaçao, South Africa, Suriname and the Netherlands. Including a variety of events that are open to the public, Wan Tru Puwema is organized as both a conference and a festival, which is why the organizers are calling the activity a ‘confest’. The writers will discuss, write, and present on the subject of multilingualism. They will also visit schools and speak to students about their craft and experiences with multilingualism. The conference activities will result in a publication on multilingualism, which will be published in March 2011. Wan Tr...
... cycles ... Een bijzondere avond door Karin Lachmising & Marieke Visser De rode draad van Unplugged I Traag bewegen we ons om en door het huis, in cirkels. De fatubangi die Roberto Tjon A Meeuw maakte proberen we nog maar een keertje uit. Wat we voelen is soso lobi, the power of love. We hangen slingers van lampjes tussen de palmbomen. Zetten de stoelen klaar, dicht bij de nu uitgelichte reuzenbank. Dan nog snel naar boven, even iets uitprinten, maar eerst het juiste lettertype kiezen, de mooiste kleur voor het font bepalen. Vervolgens op zoek naar een passende ketting en er één vinden waaraan echter een schakeltje ontbreekt – snel nog repareren dus. De man in huis vraagt bevreemd waarom dat nu moet, waarom nu juist die ene ketting waarmee iets mis is? Nou, gewoon, omdat het die moet zijn. En niet een andere. We kijken of het sap koud is, de mini-dyogo’s op ijs liggen en of de chutney voor de bara’s in een leuk schaaltje gedaan is.Wij, Karin Lachmi...
Reacties